اثر متقابل واریته گندم و آنزیم در جیره غذایی بر عملکرد مرغان تخمگذار و صفات کیفی تخم مرغ

چکیده: دو آزمایش به منظور بررسی اثرات متقابل احتمالی بین واریته گندم (سرداری و مرو دشت) و آنزیم (زایلاناز و فیتاز) در جیره ی غذایی مرغان تخمگذار در فاز سوم از تولیدانجام شد. آزمایش اول در قالب طرح کاملاً تصادفی به صورت فاکتوریل 2×2×2 با دو واریته گندم (مرودشت و سرداری)، آنزیم زایلاناز (صفر و 3/0 گرم بر کیلوگرم) و انرژی قابل متابولیسم (2720 و 2585 کیلوکالری بر کیلوگرم) انجام شد.تعداد 240 قطعه مرغتخمگذار سویه لوهمن (lsl lite)در40 قفس توزیع شدندو خوراک به مدت 49 روز در اختیارآنهاقرارداده شد.نتایج به دست آمده با استفاده از نرم افزار sasبا رویهglmتجزیه و تحلیل آماری شدند و مقایسه میانگین ها با استفاده از آزمون چند دامنه ای دانکن انجام شد. مصرف خوراک تحت تاثیر برهمکنش بین واریته گندم و آنزیم قرار گرفت(05/0>p). در آزمایش اولمرغان تغذیه شده با جیره ی حاوی واریته سرداری بیشتر از گروه مصرف کننده جیره ی حاوی واریته مرودشت تحت تاثیر مثبت زایلاناز قرار گرفت و مکمل آنزیمی سبب افزایش مصرف خوراک در این گروه گردید.درصد تولید تخم مرغ تحت تاثیر برهمکنش های سه جانبه در (هفته 2-3)، واریته و آنزیم (هفته 4-5) و واریته و آنزیم (هفته 6-7) قرار گرفت. کاهش سطح انرژی جیره در مجموع کل هفته های آزمایشی باعث کاهش معنی دار میزان تولید تخم مرغ گردید (01/0>p). تاثیر مثبت زایلاناز بر درصدتولید تخم مرغ در گروه تغذیه شده با جیره ی حاوی واریته سرداری و کاهش سطح انرژی جیره (2585 کیلوکالری) بیشتر از سایر گروه ها بود. در هفته هایی که برهمکنش میان سنجه ها نبود گروه تغذیه شده واریته مرودشت درصد تولید بالاتری داشتند.ضریب تبدیل غذایی درهفته های دوم وسوم تحت تاثیر اثر متقابل سه جانبه معنی دار قرار گرفت (05/0>p)اما در هفته هایی که برهمکنش میان سنجه های آزمایشی مشاهده نشد، کاهش سطح انرژی جیره سبب بالا رفتن ضریب تبدیل خوراک گردید (01/0>p).در هفته اول آزمایشآنزیم سبب افزایش تولیدتوده تخم مرغ شد (05/0>p)، اما اثر متقابل سه جانبه و دو جانبه میان ورایته گندم و آنزیم نیز طی هفته های بعدی مشاهده شد.میانگین میزان تولید توده تخم مرغ در مجموع کل هفته های آزمایشی در مرغان تغذیه شده با جیره ی حاوی واریته مرودشت بیشتر از گروه تغذیه شده با واریته سرداری بود (05/0>p).در هفته نخست آزمایش آنزیم باعث افزایش معنی دار وزن تخم مرغ گردید (05/0>p).در زمان کاهش سطح انرژی جیره ها آنزیم سبب افزایش غلظت کلسترول و گلوکز خون گرید(05/0p<).شاخص زرده تحت تاثیر برهمکنش خفیف سه جانبه قرار گرفت(05/0p=) و رنگ زرده تخم مرغ تولید شده با واریته مرودشت بیشتر از گروه تغذیه شده با واریته سرداری بود.میزان رطوبت بستر تحت تاثیر معنی دار اثرات متقابل واریته و آنزیم(01/0>p) بعلاوه،phبستر تحت تاثیر برهمکنش سطح انرژی جیره و آنزیم قرار گرفت (05/0=p). آزمایش دوم درقالب طرح کاملاً تصادفی به صورت فاکتوریل 3×2×2 با دو واریته گندم (مرودشت و سرداری)، سطح فسفر در دسترس (29/0 و 22/0درصد) و آنزیم فیتاز تنها و با ترکیب زایلاناز ( فیتاز 2/0 و زایلاناز 5/0 گرم بر کیلوگرم) انجام شد.تعداد 360 قطعه مرغتخمگذار سویه لوهمن (lsl lite)در60 قفس توزیع شدندو خوراک به مدت 42 روز در اختیارآنهاقرارداده شد. در این آزمایش مصرف خوراک تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفت(05/0p).اثر متقابل معنی دار میان واریته و آنزیم برای سطح کلسترول و کورتیزول سرم مشاهده شد(05/0p<). سطح کورتیزول خون طیور تغذیه شده با واریته سرداری بیشتر از مرودشت بود که با افزودن آنزیم کاهش یافت(05/0p<). ترکیب زایلاناز و فیتاز سبب افزایش شمار هتروفیل های خون گردید(05/0p<) بعلاوه، فیتاز سبب افزایش شمار لیمفوست خون گردید و شمار بازوفیل خون طیور تغذیه شده با واریته سرداری بیشتر از گروه مصرف کننده واریته مرودشت بود(05/0p<). میان گروه های مختلف از لحاظ صفات کیفی تخم مرغ،رطوبت و اسیدیته فضولات بستر تفاوت معنی داری مشاهده نگردید(05/0<p).